RREGULLAT E DUASË (lutjes)

1.    RREGULLAT E DUASË (lutjes)

1. Madhërimi i Allahut të Lartmadhërishëm dhe salavati mbi Pejgamberin alejhi selam para se t’ia fillojmë duasë. Ngase ne kërkojmë prej Tij që të na begatojë, të na mëshi-rojë dhe të na falë. Andaj është e arsyeshme që lutjes t’i bëjmë një hyrje që përmban falënderim dhe madhërim ndaj Zotit Lavdiplotë.

Nga Fedale bin Ubejdi transmetohet të ketë thënë: “Derisa Resulull-llahu po rrinte ulur, hyri një njeri dhe u fal, pastaj tha: “O Allah, më fal mua dhe më mëshiro.” Atëherë Muhammedi a.s. tha: “Nxitove, o ti musal-li (falës i namazit). Kur të kryesh faljen, derisa je ulur, falënderoje Allahun me atë që meriton dhe ço salavat mbi mua e pastaj bë dua.” Pastaj erdhi dhe u fal një tjetër. Falënderoi Allahun, çoi salavat mbi Pejgamberin a.s. Këtij i Dërguari i tha: “O ti musal-li, tani lutu, se të pranohet.” (Transmeton Tirmidhiu, ndërsa hadithi është sahih)

2. Bindja e mirë ndaj Allahut të Lartë

I Lartmadhërishmi thotë: “E kur robërit e mi të pyesin ty për Mua, Unë jam afër, i përgjigjem lutjes kur lutësi më lutet.” (El-Bekare 186)

Pra Allahu xh.sh. është afër nesh, Ai është me ne, me diturinë, me gjerësinë dhe mbrojtjen e Tij.

Pejgamberi a.s. na ka urdhëruar që çështjen e pranimit t’ia lëmë Allahut xh.sh. dhe të jemi të bindur se do ta fitoj-më atë që e shpresojmë.

Transmetohet nga Ebu Hurejra radijallahu-anhu se Pejgamberi a.s. ka thënë: “Luteni Allahun duke qenë të bindur se Ai ju përgjigjet.” (Transmeton Tirmidhiu e hadi-thi është hasenun sahih) që do të thotë: Të besoni se Allahu xh.sh. nuk jua ndërpret të mirat e Tij. Sepse buja-ria e Tij është e gjerë, dhuntia e Tij është e madhe sa herë që lutësi lutet. Shpresa e tij e mban dhe lutja e tij është e sinqertë. Ngase, nëse shpresa e duaxhiut (lutësit) tek Allahu nuk është e fortë, duaja e tij nuk është e sinqe-rtë.

3. Pranimi i mëkatit 

Kjo punë është përsosmëri e adhurimit ndaj Allahut të Lartësuar. Transmetohet nga Ali bin Ebi Talibi r.a., i cili e ka dëgjuar Pejgamberin a.s. duke thënë: “Me të vërtetë Allahu mahnitet me robin kur thotë: “Nuk ka zot përveç Teje. Me të vërtetë unë i bëra vetes të padrejtë, m’i fal mua gabimet se vërtet nuk ka kush që i fal gabimet përveç Teje.” Thotë (Allahu xh.sh.): “Robi im e di se ai ka Zot i cili fal dhe dënon.” (Transmeton Hakimi, ndërsa hadithi është sahih, i vërtetë)

4. Vendosmëria në lutje 

Transmetohet prej Enes bin Malikut r.a., se Pejgamberi a.s. ka thënë: “Kur të bëni dua, të jeni të vendosur në lutjen tuaj e të mos thoni: “O Allahu im, nëse dëshiron, më jep mua,” sepse nuk ka kush që e imponon Atë.” (Transmetojnë Buhariu, Muslimi dhe Tirmidhiu)

Qëllimi i vendosmërisë në kërkim është të kërkosh me këmbëngulje dhe të kërkosh prej Allahut me zell.

5. Vrullshmëria në dua (lutje) 

Transmetohet nga Aishja radiAllahu - anha se asaj i ishte vjedhur një çarçaf dhe filloi të lutet (keq) për atë që ia kishte vjedhur. Atëherë Pejgamberi a.s. i tha: “Mos e shka-rko atë.” (Transmeton Ebu Davudi, hadithi është i vërtetë) Domethënë, mos ia lehtëso me lutjen tënde mëkatin atij i cili meriton dënimin për atë që ka vjedhur.

6. Lutja të bëhet tri herë

Është vërtetuar sipas Sunetit, ashtu edhe siç gjendet në hadithin që e transmeton Muslimi nga Ibni Mesudi r.a.: “Pasi Pejgamberi a.s. e kreu namazin e tij, ngriti zërin dhe filloi të lutet për ta (kurejshitët). Ai e kishte zakon që, kur lutej, të përsëriste tri herë lutjen e tij. E këtë herë tha: “O Allah, Ti u dalsh hakut kurejshitëve! O Allah, Ti u dalsh hakut kurej-shitëve! O Allah, Ti u dalsh hakut kurejshitëve!”

7. Duaja (lutja) të bëhet me fjalë që kanë kuptim përmbledhës

Kjo do të thotë që fjalët në dua (lutje) të jenë të pakta por të dobishme, fjalë që i nxjerrin domethëniet më të forta me pak fjalë dhe që të arrihet qëllimi në mënyrë më përmbledhëse dhe më të qëlluar. Në “Sunenin” e Ebu Davu-dit dhe Musnedin e Ahmedit transmetohet se Aishja radi- Allahu-anha ka thënë: “Pejgamberi salallahu-alejhi-ue-sel-lem gjithmonë i mbivlerësonte duatë me kuptim përmble-dhës dhe i linte të tjerat pas tyre.”

Prej këtyre lutjeve është edhe lutja e transmetuar nga Ferve bin Naufeli: “E kam pyetur Aishen radiAllahu-anha se cilën lutje bënte Pejgamberi s.a.v.s., e ajo më tha: “Pejga-mberi a.s. kishte traditë të thotë:

ALLAHUME INI EUDHU BIKE MIN SHERR-RRI MA AMELT VE SHERR-RRI MA LEM A’MEL.

(O Allahu im, kërkoj të më mbrosh prej sherrit që kam bërë dhe prej sherrit që nuk e kam bërë.” (Transmetojnë Muslimi dhe Ebu Davudi)

Po ashtu, transmetohet nga Musa El Esh’ari r.a., se ai e kishte dëgjuar Pejgamberin a.s. duke u lutur me këtë lutje: “O Allahu im, më fal gabimin tim, paditurinë time, harxhi-min tim, në çështjet e mia, për të cilat Ti je më i dijshëm sesa unë. O Allahu im, më fal mua atë që e kam thënë me seriozitet dhe atë që e kam thënë me mahi, atë që e kam thënë gabimisht dhe atë që e kam thënë qëlli-misht dhe çdo gjë që gjendet tek unë. O Allahu im, më fal mua atë që më ka kaluar dhe atë që do të vijë. Atë që e kam bërë fshehurazi dhe atë që e kam bërë haptazi dhe atë që Ti e di më mirë se unë, se Ti je i Pari dhe i Fundit. Ti je i Fuqishëm për çdo gjë.” (Transmeton Muslimi)

8. Lutësi të fillojë prej vetes

Siç është përmendur në Fjalët e të Lartësuarit: “Zoti ynë, falna ne dhe vëllezërit tanë që para nesh u pajisën me besim.” (El-Hashër 10) dhe po ashtu në fjalët: “Zoti im, më fal mua dhe vëllanë tim dhe na dhuro mëshirën Tënde.” (El-A’raf, 151)

Po ashtu edhe në fjalët: “Zoti ynë, më fal (gabimet) mua dhe falua prindërve të mi, fali edhe të gjithë besimtarët ditën kur jepet llogaria.” (Ibrahim, 41)

Ibni Abasi transmeton nga Ebejje bin Kabi: “Me të vërtetë Pejgamberi a.s. kur ka bërë dua për dikë, më së pari ka bërë dua për vete e pastaj për të tjerët.” (Tran-smeton Tirmidhiu)

Por kjo nuk ka qenë traditë e përhershme e Pejgam-berit a.s. sepse ka raste kur Pejgamberi a.s. ka bërë dua për të tjerët e nuk ka bërë për vete, siç është hadithi ku Pejgamberi a.s. thotë: “E mëshiroftë Allahu nënën e Ismailit, sikur ta kishte lënë Zem-Zemin, do të ishte bërë burim i përcaktuar.” (Hadithi bën fjalë për rrëfimin e Haxheres sh.p.)

9. Të zgjedhë kohë të përshtatshme për lutje

Prej kohëve më të përshtatshme për dua është fundi i natës, koha mes ezanit dhe ikametit, koha kur gjendemi në sexhde, kur jemi të brengosur, pas ikindisë në ditën e xhuma, në Ditën e Arafatit, koha kur bie shi, në dhjetë ditët e fundit të Ramazanit etj.

Abdul-Hamid Suhejbani

Përktheu: Ferid Selimi