UDHËZIME PËR PRINDËRIT DHE FËMIJËT

Familja është epiqendra e shoqërisë muslimane. Në Islam, jeta familjare është e bazuar në sakrifica, besnikëri dhe bindje. Si Islami i shikon marrëdhëniet familjare?
“Dhe nga faktet (e madhërisë së) e Tij është që për të mirën tuaj, Ai krijoi nga vetë lloji juaj palën (gratë), ashtu që të gjeni prehje te ato dhe në mes jush krijoi dashuri dhe mëshirë. Në këtë ka argumente për njerëzit që mendojnë.” (Rrum, 21).
Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, gjithashtu ka thënë:
“Më të mirët nga ju janë ata që janë më të mirët për familjet e tyre, dhe unë jam më i miri nga ju për familjen time.”
Pejgamberi gjithashtu tha: “Vetëm ata të këqijtë i abuzojnë ato (gratë), dhe të ndershmit janë ata që i nderojnë ato.”
Për sa i përket statusit të nënës në Islam, kur dikush e pyeti Pejgamberin, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, se cili e meritonte shoqërimin më të mirë, ai iu përgjigj: “Nëna jote, nëna jote, nëna jote, dhe pastaj babai yt!”
Kur’ani i referohet marrëdhënieve midis prindit dhe fëmijës në katër vende. Përpara se të kërkohet që fëmijët të jenë të mirë dhe besnik ndaj prindërve të tyre, prindërit janë të supozuar të rrisin ata me kujdes të madh dhe të bëjnë detyrën e tyre përpara se t’ju kërkohen të drejtat e tyre:
“Ne i patëm dhënë Llukmanit mençuri të përsosur (e i thamë): Të falënderosh Allahun, e kush falënderon, e mira e atij falënderimi i takon atij, e kush refuzon (edhe ai e ka për vete), në të vërtet, Allahu nuk ka nevojë (për falënderimin e tij) pse Ai vetë është i lavdishëm. (përkujtoju popullit tënd) Kur Llukmani duke e këshilluar, birit të vet i tha: “O djali im, mos i përshkruaj Allahut shok, sepse idhujtaria është padrejtësi më e madhe!” Ne njeriun e kemi urdhëruar për (sjellje të mira ndaj) prindërve të vet, sepse nëna e vet atë e barti me mund pas mundi, dhe pas dy viteve ia ndau gjinin. (e porositëm) Të jesh mirënjohës ndaj Meje dhe ndaj dy prindërve tu, pse vetëm te Unë kthimi juaj. E nëse ata të dy tentojnë që ti të më përshkruash Mua shok, për çka ti nuk ke kurrfarë fakti, atëherë mos i respekto ata, po në çështjet e jetës së kësaj bote të kesh mirëkuptim ndaj tyre, e ti ndiqe rrugën e atij që është i kthyer kah Unë, mandej kthimi juaj është te Unë, e Unë do t’ju njoftoj për atë që keni punuar. O djali im, s’ka dyshim se edhe ajo (vepra) peshon sa kokrra e lirit, e të jetë e fshehur në rrasë guri, ose në qiej apo në tokë, Allahu do ta sjellë atë, se Allahu është i butë dhe hollësisht i informuar. O djali im, fale namazin, urdhëro për punë të mira, e ndalo nga të këqijat, përballo me durim çdo gjë që të godet, vërtet, këto janë nga çështjet më të preferuara. Dhe mos shtrembëro fytyrën tënde prej njerëzve, mos ec nëpër tokë kryelartë, se Allahu nuk e do asnjë mendjemadh e që shumë lavdërohet. Të jesh i matur në ecjen tënde, ule zërin ënd, se zëri më i egër është zëri i gomarit.” (Llukman, 12-19).
Vargjet e mësipërme i ofrojnë prindërve muslimanë udhëzime se si t’i rrisin fëmijët e tyre. Injorimi i këtyre udhëzimeve mund të rezultojnë në rebelim dhe urrejtje nga fëmijët e tyre. Të drejtat e prindërve ndodhen në vargje të ndryshme në Kur’an:
“Zoti yt ka dhënë urdhër të prerë që të mos adhuroni tjetër pos Tij, që të silleni në mënyrë bamirëse ndaj prindërve. Nëse njërin prej tyre, ose që të dy, i ka kapur pleqëria pranë kujdesit tënd, atëherë mos u thuaj atyre as “of - oh”, as mos u bë i vrazhdë ndaj tyre, po atyre thuaju fjalë të mira (të buta respektuese). Dhe në shenjë mëshire shtrije pranë tyre krahun përulës e respektues dhe thuaj: “Zoti im! mëshiroji ata të dy, sikurse më edukuan mua kur isha i vogël”. Zoti juaj e di më së miri atë që keni në shpirtin tuaj. Nëse keni qëllime të mira, vërtet Ai u fal atyre që pendohen.” (Israë, 23-25).
Këto urdhëresa kur’anore qartësisht tregojnë që marrëdhëniet muslimane prindër-fëmijë janë të bazuara mbi besimin tek Allahu, duke qenë të vetëdijshëm se Ai shikon çfarëdo që ne bëjmë dhe duke ditur se ne i japim llogari Atij, edhe madje për mosrespektimin e tyre nga zemërimi.
Në referencën e tretë të kësaj marrëdhënieje, Allahu, subhanehu ve teala, thotë: “Ne e urdhëruam njeriun t’u bëjë mirë prindërve të vet, ngase nëna e vet me mundim e barti dhe me vështirësi e lindi, e bartja e tij dhe gjidhënia e tij zgjat tridhjetë muaj (e ai vazhdon të jetojë) derisa të arrijë pjekurinë e vet dhe kur t’i mbush dyzet vjet ai thotë: “Zoti im, më inspiro mua që të falënderoj për të mirën tënde që ma dhurove mua dhe prindërve të mi, që të bëj vepra të mira që i pëlqen Ti dhe m’i bën të mirë pasardhësit e mi, unë pendohem te Ti dhe unë jam me muslimanët. Të tillët janë ata që Ne ua pranojmë në mënyrë më të mirë atë që punuan, ua kapërcejmë të këqijat e tyre duke i radhitur me banuesit e xhenetit. (Ky është) Premtim i vërtetë që u është premtuar.” (Ahkaf, 15-16).
Kur’ani pastaj i kthehet kategorisë së fëmijëve, ata, të cilët janë jobesimtarë dhe kështu mosmirënjohës ndaj prindërve të tyre:
“E ai që prindërve të vet u thotë: “Oh, për ju!, a më premtoni mua se do të ringjallem, kur sa e sa gjenerata kanë kaluar para meje (e nuk u ringjallën)?” E ata të dy e lusin Allahun ta udhëzojë (duke i thënë atij): “I mjeri ti, beso, se premtimi i Allahut është i saktë!”, po ai thotë: “Kjo nuk është tjetër vetëm se legjendë e të lashtëve!” (Ahkaf, 17).
Duke komentuar mbi këtë sjellje, Allahu thotë:
“Ata janë të tillë, kundër të cilëve ka marrë fund vendimi (të jenë banues të zjarrit) si në popujt nga e xhinët dhe njerëzit që kaluan para tyre, sepse ata ishin të humbur. E, secilit sipas veprave që i takon shkalla, e shpërblimi për veprat e tyre do t’u plotësohet e nuk u bëhet padrejtë.” (Ahkaf, 18-19).
Në referencën e katërtën dhe të fundit, Allahu thotë:
“Ne e kemi obliguar njeriun me punë të mira ndaj prindërve të vet, e nëse ata të dy përpiqen të të shpijnë ty që të më përshkruash Mua shok (zot tjetër) për çka ti nuk di asgjë, atëherë ti mos i respekto ata. Kthimi juaj është te Unë, e Unë do t’ju njoftoj për atë që keni vepruar.” (Ankebutë, 8).
Ky varg i referohet prindërve jobesimtarë, të cilët përkundër mosbesimit të tyre, ende kanë të drejtën e bindjes nga fëmijët e tyre muslimanë në të gjitha çështjet, përveç rebelimit kundër Allahut.
Përderisa familja është epiqendra e shoqërisë, lumturia dhe prosperiteti do të arrihen vetëm nëse prindërit dhe fëmijët i përkushtohen udhëzimeve të mësipërme kur’anore, i vetmi udhëzim, që është provuar si i suksesshëm.

Marrë nga:
Revista periodike fetare kulturore shkencore “Drita e besimit” nr.7, shkurt 2007
Organ i Unionit të Studentëve Shqiptar në Medinë

Leave a comment

Make sure you enter all the required information, indicated by an asterisk (*). HTML code is not allowed.

Back to top